جراحي ارتوگناتيک

جراحی ارتوکناتیک چیست؟

عمل جراحی ارتوگناتیک عملی است که طی آن موقعیت فک بالا یا پایین هر دو تصحیح می شود. ممکن است فکین بیمار پس از عمل جراحی برای مدتی بهم بسته باشد که زمان آن بسته به نوع جراحی حداقل یک هفته و حداکثر 4 تا 6هفته است.

در طی جراحی ارتوگناتیک اشکالات مختلف زیر را می توان برطرف کرد

• اختلالات تطابق استخوانی فکی دندانی
• فک های برجسته در یک یا هر دو طرف
• فک آسیب دیده در اثر ضربه، سوختگی و سرمازدگی
• عدم تقارن فک ها در طرفین
• جلوبودن بیش از حد فک پایینی
• بهبود درد مفاصل فک
• نارضایتی از جراحی قبلی

مراقبتهای قبل از جراحی

• تاکید بر بهداشت دهان
• داشتن تغذیه مناسب
• از یک هفته قبل و تا 2 ماه بعداز جراحی از مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر جدا خودداری شود.
• عدم مصرف آسپیرین، داروهای گیاهی (که می توانند باعث افزایش خطر خونریزی شوند)
• بیمار بایستی پزشک را در جریان تمام سوابق پزشکی و درمانی خود قرار دهد.
• در صورتیکه بیمار قبل از عمل به سرماخوردگی، گلودرد، تبخال یا هر بیماری دیگری مبتلا شد پزشک خود را از آن مطلع نماید.
• از هشت ساعت قبل از جراحی مطلقا چیزی خورده نشود حتی آب.
• قبل از مراجعه حتما استحمام کند.
• اصلاح صورت برای آقایان و پاک کردن آرایش صورت و لاک ناخن برای خانمها ضروری است.
• قبل از جراحی کلیه اشیای فلزی نظير ساعت، النگو، گیره سر و غیره خارج شود.
• بیمار هنگام مراجعه یک پاکت آب نارگینل، آب آلوورا، یا آب آناناس نیز همراه خود بیاورد.
• از هنگام بستری تا 24 ساعت بعد از عمل و جود شخصی که از بیمار مراقبت کند ضروری است.

مراقبتهای پس از جراحی

تورم بعد از جراحی: معمولا در دو هفته اول صورت بیمار متورم بوده و یک سردرد مبهم احساس می شود. با تجویز مسکن توسط پزشک معمولا این ناراحتیها بر طرف می شود. در موقع استراحت در چند روز اول باید سر نسبت به تنه بالاتر قرار گیرد. استفاده از کمپرس سرد در 24 ساعت اول تورم را کم کرده و احساس بهتری را برای بیمار فراهم می کند پس از هر 10 دقیقه کمپرس سرد 10 دقیقه آنرا بردارید. در صورتیکه بانداژ فشاری دور صورت بیمار بسته شده است از بازکردن آن خودداری شود زیرا وجود بانداژ در 24 تا 48 ساعت اول بعد از عمل به کاهش تورم کمک می کند.

بی حسی: در اعمال جراحی فک بالا، اطراف لب فوقانی وبینی است و در فک پایین بی حسی در لب پایین و چانه می باشد. به هر حال این بی حسی به کاهش درد بیمار کمک نموده و معمولا پس از گذشت چند روز تاحدود زیادی بهبود می یابد.

مدت بهبودی بستگی به سن و وسعت عمل دارد. بهبودی کامل سه تا چهارماه است ولی بیمار بعد از دو هفته احساس بهبودی قابل توجهی می نماید.

در برخی بیماران که تحت عمل جراحی فک قرار می گیرند نیاز به بستن فک با سیم نمی باشد و حرکت فک بلافاصله بعد از عمل جراحی ممکن است. ولی استفاده از باندهای الاستیک جهت کمک به اینکه فک در موقعیت طبیعی قرار گیرد مرسوم است. استفاده از باندهای کشی اجازه صحبت، نوشیدن، خوردن و تمیزکردن دندانها را به بیمار دهد.

خروجی خونابه وخون: در شب اول جراحی طبیعی است و تا چند روز ممکن است وجود داشته باشد و نباید ازاین بابت نگران بود.

استحمام کردن: از روز دوم پس از جراحی بلامانع است. شستن صورت و استحمام به شرطی که پانسمان خیس نشود مانعی ندارد.

در صورتیکه برای بستن فکین بیمار از سیمهایی استفاده شده است و این سیمها با لب و گونه بیمار در تماس باشد و احساس ناخوشایندی ایجاد کرده باشد می توان مقداری موم یا آدامس بدون قند روی سیمها قرارداده ودر ویزیت بعدی مشکل را با پزشک در میان گذاشت.

تغذیه: از 8 ساعت پس از جراحی بیمار قادر به خوردن می باشد و در یک ماه اول رژیم مایعات و یا سوپ صاف شده ارجح است. در ماه دوم رژیم بیمار شامل غذای نرم که نیاز به جویدن ندارد می باشد. آب میوه تازه در کل دوره بعد از عمل جهت جلوگیری از کمبود ویتامین توصیه می شود. رژیم غذایی اکثر بیماران بعد از ماه سوم تقریبا ً طبیعی می شود. پس از تغذیه مرتبا باید دهان تمیز شود.

بهداشت دهان:

رعایت بهداشت دهان پس از جراحی و در فاز بهبودی هیچ گونه عوارضی ندارد. ممکن است بعلت تورم این نواحی و برخورد مسواک با نواحی برش و بخیه ها مسواک زدن قدری ناراحت کننده باشد و احتمالا مقداری خونابه نیز خارج شود که موقتی است و به هیچ عنوان نباید به این دلایل مسواک زدن ترک شود.

از روز پس از عمل بیمار می تواند با یک مسواک نرم و با سایز کوچک به آرامی مسواک بزند. مسواک زدن حتی در صورت بسته بودن فکین ضروری است در این صورت این عمل در سطوح رویی و طرفین دندانهای خلفی انجام شود.

حالت تهوع پس از جراحی:

به دلیل تاثیر داروهای بیهوشی معمولا ً تهوع وجود دارد که بتدریج برطرف خواهد شد. استفراغ خونی بدلیل خونریزی حین جراحی طبیعی است و نباید نگران بود. سر بیمار باید در زاویه 30 درجه نگهداشته شود (هنگام خواب در شب بعد از جراحی). در صورت بروز استفراغ بیمار به جلو و یا پهلو خم شود. در صورتیکه فکین بسته است از پرستار برای ساکشن کردن دهان کمک خواسته شود.

علائم هشدار دهنده

در صورت افزایش تورم و درد شدید بعد از سه روز اول که همراه با ضعف و بیحالی و تب باشد به درمانگاه بیمارستان مراجعه شود.